Putin’in gövde gösterisi

Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan veya yaşatılan Dağlık Karabağ çatışmalarının ardından Rusya Devletinin arabuluculuğunda aynı masaya oturan liderlerin görüntüsü, Putin’in dünyaya gövde gösterisinden başka bir şey değildi.

12 Temmuz 2020 tarihinde Azerbaycan ve Ermeni sınırında Ermeniler tarafından başlatılan saldırılarla kısa zamanda savaşa dönüşen çatışmalar, Rusya Devletinin araya girmesiyle kısa zamanda bitirildi fakat çok sayıda sivil insan hayatını kaybetmişti.

Türkiye, Güney Kafkasya’da çıkartılan bu saldırılarda Azerbaycan’a aleni destek olan ülke oldu ve halen de desteğini sürdürüyor.

Fakat gözlerden kaçan ayrıntılar, geçtiğimiz gün Rusya Devlet Başkanı  Vladimir Putin’in Moskova’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı Kremlin Sarayında yuvarlak masada oturtunca ortaya çıktı.

Soru şu:

– Yemeğe ekmeği zor bulan Ermenistan petrol zengini Azerbaycan’a neden saldırdı?

– Veya saldırma emri mi aldı?

Bu soruların cevapları kısa zamanda Dağlık Karabağ’a yapılacak lojistik yardımda el altından Ermenistan’a neler verilecek, işte o zaman ortaya çıkacaktır.

Gelelim işin bir başka boyutuna; Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşananlar her ne kadar etkili olmuşsa da asıl sorun Rusya ve Azerbaycan arasındadır.

Neden?

Azerbaycan bağımsızlığını kazandığında Rusya Dağlık Karabağ konusunda Ermenistan’dan yana tavır takınmıştı. İlişkiler o dönem minimum düzeye inmişti. Haydar Aliyev’in Cumhurbaşkanı olmasıyla başta petrol ve doğalgaz olmak üzere enerji antlaşmaları imzalandı ama İlhan Aliyev’in Cumhurbaşkanı olmasıyla Azerbaycan’ın ABD ve NATO çerçevesinde denge politikası izlemesi, askeri açıdan Türkiye ile yakın ve köklü ilişkiler kurması, sanırım Putin’i fazlasıyla rahatsız etti.

Azerbaycan, İlhan Aliyev zamanında Rusya ile ekonomik ve enerji ilişkilerini rutinin dışına çıkarmadı.

ABD’nin Azerbaycan üzerinden Gürcistan’a askeri üs kurması beklide bardağı taşıran son damla oldu.

Kremlin sarayında Putin’in verdiği mesaj; ‘bölgenin tek patronu benim’di ve Türkiye iki ülke arasında taraf olmasına rağmen masada yerini alamadı.

Azerbaycan ve Ermenistan, Rusya’nın hazırladığı ortak bildiriye imza attılar, daha doğrusu attırıldılar.

Neden mi?

Hazırlanan bildiri için İlhan Aliyev, “İmzalanan bildiri krizin çözümüne yönelik inancımızı ortaya koyuyor. Çünkü ateşkes anlaşmasının bir maddesi de ulaşım bağlantılarındaki engellerin kaldırılmasına yönelikti. Bu konu bölgenin kalkınmasını hızlandırabilecek ve güvenliğini güçlendirecektir. Anlaşmada bulunan çoğu madde tamamlandı. Rus barış gücü de görevini etkin şekilde yapıyor. 2 aylık sürede küçük olaylar dışında endişe verici bir durum yaşanmadı. Bu durum, Dağlık Karabağ çatışmalarının geride kaldığına yönelik inancı yükseltiyor. Geleceği düşünmemiz gerekiyor” açıklamasında bulunurken, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, “İmzalanan bildiri Karabağ’da daha çok güvenlik garantisi sağlayacaktır. Yapıcı bir şekilde çalışmaya hazırız. Tüm sorunlar tek bir görüşmeyle çözülmeyecektir ancak çalışmaya devam edeceğiz” dedi.

Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan çatışmalarda çok sayıda sivil hayatını kaybetmiş ve TV kanallarında neler söylenmiş ama iki liderden tek bir muhalif kelime yok, sizce de normal mi?

Putin’in açıklamasına dikkat edin; “Sizleri Moskova’da selamlamaktan çok memnunum ve 9 Kasım 2020 tarihli üçlü anlaşmamızın gidişatını, mevcut sorunların çözülmesini ve bölgede barışçıl yaşamın tesis edilmesini birlikte istişare etmek için yaptığımız öneriye olumlu yanıt verdiğiniz için minnettarım. Rusya’nın akan kanı durdurmak, duruma istikrar kazandırmak.”

“Akan kanı durdurmak ve istikrar kazandırmak.”

Altta kaos yarat, üstte kurtarıcı ol, ülkeleri yönet. Hiç yabancısı olmadığımız teori.